Je hebt de baan van je leven gevonden maar op een dag krijg je een nieuwe manager die jou het leven zuur maakt. Hoe ga je daarmee om?

Een baas die je slecht behandelt is funest voor je werkplezier. Werknemers kunnen over het algemeen zelfs beter omgaan met een te zware werklast dan met een vervelende manager, blijkt uit een Deens onderzoek (2013) onder 4500 werknemers. Helaas hebben heel wat mensen te maken met slechte managers. Uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen in 2015 komt naar voren dat 11 procent van de werknemers in Nederland een leidinggevende heeft die zich zelfs onbehoorlijk gedraagt. In dit geval betekent dat schelden, bekritiseren, of in het openbaar kleineren van werknemers.

Heel vervelend, maar gelukkig ben je niet helemaal machteloos als werknemer. Dat vertelt Colinda van Dijk van adviesbureau Gewoon-HR. Ze had zelf een aantal vervelende bazen en verdiepte zich in manieren om met ze om te gaan.

1. 1. Leer je baas kennen

      Haar belangrijkste tip is je verdiepen in de drijfveren van je manager. Wat wil hij bereiken? Over het algemeen is dat niet jou het leven zuur maken, maar een goed resultaat leveren en begrepen worden. Van Dijk: “Besef dat de meeste leidinggevenden geen natuurlijke leiders zijn. Ze zijn meestal goed in hun werk, maken promotie en ineens moeten ze een team aansturen.”
      Het kan helpen om je voor te stellen wat je zou doen als je in zijn schoenen stond. “Waar maakt hij zich zorgen om? Wat betekent succes voor hem? Als je weet wat belangrijk is voor je baas, kun je je daarop aanpassen.

      Soms kan een andere manier van communiceren helpen. Neemt hij snel beslissingen of heeft hij meer tijd nodig om erover na te denken? Hoe kun je hem het best bereiken? Neemt hij nooit zijn telefoon op, maar reageert hij wel snel op Whatsapp? Deze informatie kun je gebruiken om de communicatie vlotter te laten verlopen.

      Bovendien kun je leren om bepaalde slechte eigenschappen heen te werken. Als je baas slecht is in organiseren, kun je bijvoorbeeld aanbieden om de planning op je te nemen. Verandert hij continu van gedachten? Sla zijn mails op of maak aantekeningen.

   2. Durf te vragen

      Om erachter te komen wat je baas wil, moet je met hem in gesprek gaan. Van Dijk adviseert een plan te maken. “Het kan helpen om eens samen te gaan lunchen of wandelen”, zegt ze. “Stel je open en durf vooral door te vragen. Als hij een ‘goed resultaat’ wil, wat betekent ‘goed’ dan? Vraag om voorbeelden. Misschien denk jij dat het draait om cijfers, terwijl je baas de relatie met de klant belangrijker vindt.”

   3. Zelfvertrouwen

      Doorvragen is niet voor iedereen makkelijk. Niet zo gek, want als werknemer ben je in zekere mate afhankelijk van je baas. Van Dijk: “Werk aan je zelfvertrouwen. Besef dat als jij je best doet maar je baas zit je in de weg, je daar best iets van mag zeggen. Daar wordt hij een betere manager van en het helpt jou een beter resultaat te leveren.”

      Ze merkt dat managers vaak niet door hebben hoe het team over ze denkt. “Als ze het niet weten, kunnen ze er ook niets aan doen. Maak het dus duidelijk als je iets vervelend vindt en waarom. Spreek het uit: ‘als je schreeuwt, maak je mij daarmee onzeker’. Houd het zakelijk en neem een stapje terug als je voelt dat je boos of bang wordt.

   4. Wees positief

      “Lichaamstaal liegt niet: als je denkt ‘wat een eikel’ of ‘dit gaat niet werken’, dan straal je dat uit”, vertelt de coach. “Je creëert dan afstand, terwijl je juist nader tot elkaar moet komen.” Laat ook weten wat je liever zou willen. Bijvoorbeeld dat je baas minder dominant is, dat je meer feedback krijgt of dat je behoefte hebt aan duidelijke instructies. Van Dijk: “Bovendien helpt het om je te bedenken wat je baas wel goed doet. Medewerkers klagen over het gebrek aan waardering, maar wanneer gaf jij je manager voor het laatst een compliment?”

   5. Kies uiteindelijk voor jezelf

      Tot slot is het belangrijk om je eigen belang voorop te stellen. Als niets werkt, zoek dan hulp bij je collega’s of een vertrouwenspersoon. “Als je echt alles geprobeerd hebt, zul je de situatie moeten accepteren of zelf weg moeten gaan”, zegt Van Dijk. Zij zegde bij een van haar managers uiteindelijk haar baan op. “Ik had alles geprobeerd, maar op een bepaald moment werden de woede-uitbarstingen me te veel. Later hoorde ik dat hij psychische problemen had. Soms kun je er niets aan doen als werknemer en moet je voor jezelf kiezen.”